سخنرانی مصطفی ملکیان با عنوان اخلاق تعلیم و تربیت در تالار رجائی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد – ۱۵ اردیبهشت ۹۷
اخلاق تعلیم و تربیت نه اخلاق و تعلیم و تربیت
چند نکته ایضاحی: تفاوت تعلیم و تربیت: به آن در انگلیسی اجوکیشن می گویند و ما لغت واحدی نداریم.
در تعلیم به دیگری معرفت یا فهم یا حکمت یا دو تا یا هر سه را انتقال می دهیم. در تربیت به دیگری مهارتی انتقال می دهیم. در اولی متعلم و در دومی متربی داریم مثال شنا کردن.
فرق دوم تعلیم با تربیت: در تعلیم از طریق گفتن یا نوشتن چیزی را انتقال می دهیم ولی تربیت وقتی در فرایند کار قرار می گیرد صورت می پذیرد.
از متعلم و متربی چه می خواهیم بسازیم؟
یک وقت تعلیم و تربیت جسم، هدف است. سالم و نیرومند و زیبایی جسم مد نظر هست.
یک وقت تعلیم و تربیت ذهن، هدف است. در تعلیم و تربیت ذهنی توانایی های ذهنی مدنظر است: قدرت یادگیری، یادسپاری، یادآوری، سرعت انتقال، هوشبهر، قدرت تفکر، قدرت استدلال، قدرت اقناع گری
تعلیم و تربیت روانی قسم سوم است که فرد می آموزد چگونه زندگی خوش تری داشته باشد. حداقل درد و رنج و بیشترین لذت را ببرد.
چهارم تعلیم و تربیت اخلاقی است اینجا روشهای اخلاقی یعنی روش زندگی خوب و عملکرد درست و روش فضیلت مند بودن را یاد می دهند.
به تعداد ساحات وجود ما، تعلیم و تربیت متنوع و متکثر می شود. جسم، ذهن، روان، اخلاق، اجتماعی توانایی در مناسبات اجتماعی یاد می دهد که با شما نرم رفتار کنم و ارتباطات سهل و هموار شود.
اینها شاخه های مختلف تعلیم و تربیت هستند. در میان اینها یکی تعلیم و تربیت اخلاقی می باشد.
یعنی زندگی خوب نه بد، رفتار درست نه نادرست، شخصیت و منش فضیلت مند نه رذیلت مند.
محل بحث ما این نیست. می خواهیم تعلیم و تربیت ما (در هر 5 شاخه) خودش اخلاقی باشد.
..........................
متن در حال ویرایش می باشد